Burn out nachtmerrie

“Wanhopig probeer ik mijn linkervoet te verzetten. Ik moet weg en snel. Hij zit vlak achter me. Mijn voet zit vast in de modder. Door me tot het uiterste in te spannen, komt mijn voet los en kan ik een stap zetten. Veel te traag. Ik zie aan zijn schaduw dat hij snel dichterbij komt. Met al mijn kracht zet ik een stap met mijn rechtervoet. Ik voel zijn adem in mijn nek. Ik kan niet ontkomen.”

“Zwetend word ik wakker,” vertelt ze verder, “ik kijk in paniek om me heen. Mijn hart gaat tekeer. Het voelt alsof mijn hart door mijn ribbenkast heen naar buiten wil. Hijgend kom ik tot het besef dat het maar een nachtmerrie is. Niks om je druk om te maken,” zegt ze tegen me.

“Eerst maar eens onder de douche,” vertelt ze terwijl ze naar beneden kijkt, “en me voorbereiden op de dag die komen gaat. Het warme water voelt weldadig aan en daardoor kom ik langzaam tot rust. Wel blijft de nachtmerrie in mijn hoofd rondgaan. Steeds zie ik weer voor me hoe ik wanhopig probeer weg te komen in de wetenschap dat ontsnappen niet kan”, zegt ze met een zucht.

“Waarom heb ik deze nachtmerrie nu al voor de vierde keer deze week,” vraagt ze me. “Wat kan het betekenen? Moet ik er iets mee? Steeds word ik bedreigd en wil ik wegrennen, maar het lukt me niet snel genoeg. Kan jij me helpen?” vraagt ze aan me. Deze vrouw van in de veertig met een goede baan in het bedrijfsleven is met burn-outklachten naar me toe gekomen.

Nu vraagt ze me om haar terugkerende droom te verklaren. Dromen kunnen ons vertellen waar we onbewust mee bezig zijn. Een nachtmerrie kan bijvoorbeeld te maken hebben met stress, onzekerheid of faalangst. Zodra je je bewust bent van de onderliggende betekenis van een droom, kun je actie ondernemen.

Ik zou haar in een gesprek kunnen uitleggen wat de droom betekent, maar het mooiste is als ze zelf leert haar droom te verklaren. Je dromen zelf kunnen duiden is prettig omdat je zo meer zelfkennis krijgt, wat weer kan bijdragen aan je persoonlijke ontwikkeling. Daarom gebruik ik een interviewmethode die bij de meeste van mijn cliënten goed werkt.

Ik leg de procedure uit aan mijn cliënt en vraag haar om mij tijdens deze ‘oefening’ te zien als een buitenaards wezen dat niets weet van het leven op aarde. Ik ga haar namelijk, terwijl zij haar verhaal doet, steeds onderbreken en uitleg vragen bij woorden die me opvallen. Nadat ik zeker weet dat ze mijn uitleg begrepen heeft, vraag ik haar nog een keer haar nachtmerrie te vertellen.

Ze begint voor de tweede keer haar nachtmerrie te vertellen en ik onderbreek haar bij de eerste zin met de vraag: “Wat betekent het verzetten van je voet?” Voor haar betekent je voet verzetten: vooruitgaan. Ik schrijf het op en vraag haar verder te vertellen. Als ze vertelt dat ze weg moet, vraag ik haar wat ‘weg moeten’ betekent. Ze zegt dat het betekent dat ze daar niet wil zijn.

Opnieuw schrijf ik de synoniemen op. Stukje bij beetje gaan we zo haar hele verhaal af. Ik onderbreek haar steeds en zij geeft me synoniemen van de woorden die ze gebruikt om haar nachtmerrie te beschrijven. Als ze aan het eind van haar verhaal is, kijk ik naar de lijst met synoniemen die ik bij haar heb gehoord en opgeschreven.

Ik lees de lijst hardop aan haar voor: “Je wilt vooruitgaan omdat je daar niet wilt zijn. Je doet er van alles aan om vooruit te komen, maar het gaat te langzaam. Je probeert te ontsnappen, maar het lukt niet. Je weet dat je niet meer kunt ontkomen.” “Ja,” zegt ze. “Zo voelt het helemaal. Ik zit figuurlijk vast. Dit kan zo niet langer. Wat kan ik doen?”

Er zijn meer mensen met stress- of burn-outklachten die een dergelijke droom hebben. Ik ken deze droom ook heel goed. Jaren geleden had ik zelf ook regelmatig een droom waarin ik achtervolgd werd en het gevoel had dat ik niet vooruitkwam. Het was in een tijd dat ik voor mijn gevoel vastzat in mijn leven. Ik wilde wel vooruit, maar ik wist niet hoe.

Uiteindelijk heb ik toen besloten dat ik zo niet wilde leven en ben ik op zoek gegaan naar wat ik wilde. Tijdens mijn zoektocht leerde ik dat ik mijn leven in eigen hand kon nemen en mezelf kon ontwikkelen. Ik kan nu kijken naar wat ik wil. En onafhankelijk van wat anderen doen of zeggen, kan ik me gelukkig voelen. Dat is het mooiste wat ik de afgelopen jaren heb geleerd.

Tegenslagen kunnen me naar beneden halen, maar ik kan ze zelf overwinnen. Dat is ook wat ik al mijn cliënten wil meegeven. Vreugde, liefde en geluk zitten in jezelf. Een nachtmerrie is niet prettig, maar als je luistert naar wat je onbewuste je te vertellen heeft, kan een nachtmerrie je inzicht geven in wat je wilt. En je zo een zetje geven zodat je gaat doen wat goed voor je is.