Belevenissen van een KOPPer.

Meisje met moeder

Geboren op de keukenvloer

“Jouw bevalling was vreselijk”, zegt mijn moeder, “Het was de meest vreselijke bevalling die je kunt bedenken, een bevalling die je geen mens toewenst”. “Wat gebeurde er dan?”, vraag ik nieuwsgierig.

Ik sta naast haar op een krukje bij het aanrecht en prik met mijn wijsvinger in het koude rauwe gehakt dat mijn moeder in een grote pan op het aanrecht heeft gezet. Ze heeft met de houten lepel zout uit de Keulse pot geschept en op het gehakt gegooid zodat er een bergje witte korrels op het rode vlees ligt.

“Ik dacht dat ik naar het toilet moest, maar toen ik in de keuken liep kwam jij er al uit”, zegt mijn moeder. “Oh”, zeg ik, “Wat gebeurde er toen?, terwijl ik een beetje rauw gehakt met zout in mijn mond stop. “Toen ben jij geboren op de keukenvloer”, zegt ze.

Veel vragen

“En hoe ging het toen verder”, vraag ik nog steeds nieuwsgierig, terwijl ik geniet van de smaak van het zout in mijn mond. “Nou gewoon”, zegt ze. “Wie waren erbij?”, vraag ik niet tevreden met het antwoord. “Dat weet ik allemaal niet meer”, zegt ze. “Verder weet ik het niet meer!”.

“Maar wat gebeurde er dan precies?”, doe ik nog een laatste poging, maar ik weet al dat het zinloos is. Een antwoord krijg ik niet.

Mijn broertje zit op de vloer en ik besluit bij hem te gaan zitten op het rode zeil dat de betonnen vloer bedekt. De vloer is koud, maar de houtkachel straalt een behaaglijke warmte uit.

Rennen naar de buren

Dit verhaal speelt in de jaren 60 van de vorige eeuw. We hadden tijdens mijn geboorte nog geen kraanwater en een telefoonverbinding was helemaal niet haalbaar voor mijn ouders. Ons huis stond tussen de weilanden en de naaste buren woonden op zo’n honderd meter afstand.

Als je hulp nodig had rende je naar de buren om te kijken of daar iemand was, iets wat anno 2024 niet meer voor te stellen is. Mijn ouders en ook de andere mensen in de buurt wisten niet beter. Zo was het altijd al geweest en ze hadden geleerd om hiermee om te gaan.

Bijeenkomst voor naasten

Laatst was ik bij een bijeenkomst voor naasten van mensen met een psychische kwetsbaarheid. Daarbij ging het over wat je als naaste zelf nodig hebt. Iemand vertelde over hoe moeilijk het soms is als naaste van en dat het lijkt alsof sommige families alle ellende over zich heen krijgen. Dit gaat vaak generaties door.

Volgens mij is dat niet verwonderlijk is. Want wat heeft ieder mens nodig? Ieder mens wil liefde en erkenning voor zijn of haar pijn. Ieder mens wil gezien en gehoord worden. Maar van wie kun je dat krijgen als iedereen in je omgeving met zijn eigen problemen bezig is? En daardoor geen ruimte meer heeft voor de problemen van anderen. Zo blijven problemen generaties lang bestaan en dat vind ik best pijnlijk.

Zelf erkenning

Mijn bevalling was vreselijk voor mijn moeder en dit was niet haar enige traumatische ervaring. Helaas kan ik de problemen van een ander niet oplossen en dus ook die van mijn moeder niet en gelukkig hoeft dat ook niet.

Wat ik wel kan doen is luisteren naar de verhalen van anderen en anderen erkenning geven voor zijn of haar pijn. En misschien wel het belangrijkste, ik kan mezelf erkenning geven voor mijn emotionele pijn. En daar word ik dan weer gelukkiger door.