Een duik in het diepe

Plotseling dringt het tot me door hoever de bodem van het zwembad eigenlijk onder me ligt. Meteen voel ik mijn lichaam verstijven. Het lijkt alsof een onzichtbare hand mijn keel dichtknijpt. Alles in me wil terug naar het veilige, ondiepe gedeelte. Rustig blijven, denk ik bij mezelf. Voor me zie ik de twee andere cursisten steeds dieper afdalen. Ik moet mee, denk ik.

Zojuist hebben we in het ondiepe gedeelte een paar oefeningen gedaan met de duikinstructeur. We leerden bijvoorbeeld hoe je je mondstuk onder water uit- en weer in kunt doen. Nu neemt de duikinstructeur ons mee naar het diepe gedeelte van het zwembad om diezelfde oefening in het diepe gedeelte te herhalen. Maar een stemmetje in me zegt nee.

Toch blijf ik doorgaan. Nog een stukje dieper. Ik moet het kunnen, denkt deze. Nu voel ik ook een nare druk op mijn oren. Dit ken ik wel vanuit vakanties in de bergen. Dan slik ik en doe dan mijn kaken wijd, zodat mijn oren weer vrij komen. Hoe doe je dat onder water? Ik moet naar boven besluit ik.

Naar boven

Met mijn beide handen wijs ik naar mijn oren om de duikinstructeur duidelijk te maken wat er aan de hand is. Ik laat mijn vest vollopen met lucht en stijg naar de oppervlakte. Daar zwem ik naar de andere duikinstructeurs en cursisten.

Na afloop van de duikles blijft die vraag in mijn hoofd hangen: Waar komt die angst voor het diepe ineens vandaan? Als kind was ik niet bang. Ik dook van de hoge duikplank en kwam op de bodem terecht en dan zwom ik weer naar boven. Vervolgens ging ik weer in de rij staan voor de hoge duikplank. Wat is er nu dan anders?

Overwinnen van angst

Ben ik niks meer gewend? Het is ten slotte al jaren geleden dat ik naar de bodem van een zwembad ben gedoken. En wat kan ik doen om die angst te overwinnen? Ik wil graag leren duiken. Dat verlangen heb ik al sinds ik gestopt ben met sportklimmen zo’n twintig jaar geleden.

Ik had destijds van meerdere mensen gehoord dat door een mondstuk onder water ademhalen heel moeilijk is en dacht dat ik het dan wel niet zou kunnen. Onlogisch misschien, maar voor mij een reden om te kijken of ik het dan toch kan.

De stap zetten

Maar om de een of andere reden is het er al die jaren nooit van gekomen, tot ik dit voorjaar een krantenbericht zag over een proefduik die je kon maken met ervaren duikinstructeurs.

Ik besloot de stap te zetten. En wat bleek? Het werd een geweldige ervaring.

(Inderdaad, ademhalen onder water is heel raar. Je lichaam zegt tegen je dat je niet kunt ademhalen onder water, terwijl je ratio zegt dat het wel kunt.)

Samen met de duikinstructeur heb ik uiteindelijk een stukje gedoken, en het was fantastisch. En nu heb ik dan mijn eerste duikles gehad in het zwembad. Hartstikke leuk. Maar toch blijft die vraag knagen: Waarom ben ik zo bang voor het diepe?

Dagen later zit ik er nog mee. Wat zou ik eigenlijk tegen een van mijn cliënten zeggen als die met een dergelijke vraag bij me zou komen? Kan ik überhaupt van deze angst afkomen?

Goede kanten van angst

Angst heeft natuurlijk goede kanten. Het heeft een functie: het houdt je in leven. Zonder angst zou ik veel te veel risico’s nemen. Dan had ik bijvoorbeeld zonder de nodige voorzorgsmaatregelen een bergwand beklommen en was misschien gevallen. Een val van een paar meter kan dan al fataal zijn.

Hoe heb ik geleerd met angst om te gaan, vraag ik mezelf af. Als kind mocht ik niet bang zijn. Als we bang waren, werden we uitgelachen. Dus verstopte ik mijn angst, alsof die er niet was. Nu weet ik gelukkig beter: iedereen voelt op bepaalde momenten angst. Dat hoort erbij.

Grenzen aangegeven

Dan valt het kwartje. Ik kan dit gewoon bespreken met de duikinstructeur. Ik kan vragen of ik stapje voor stapje mag oefenen met diepere gedeeltes. Ik hoef niet meteen op de bodem van het diepe gedeelte te liggen. In ondiepe gedeeltes kan ik ook veel leren. Als ik er aan toe ben, kan ik alsnog de stap naar het diepe zetten.

Meteen wanneer ik dit inzicht krijg voel ik mijn lichaam ontspannen. Alsof het me wil zeggen: dit is wat je nodig hebt. Ik kan op mijn innerlijke stem vertrouwen. Een duiklicentie is geen doel op zich. Gewoon plezier maken, dat is waar het om draait.

Tijdens de tweede duikles heb ik mijn angst voor het diepe meteen besproken in de groep en aangegeven dat ik langzaamaan wil doen en eerst meer in het ondiepe wil oefenen. En dat heb ik gedaan. Toen we aan het eind van de les naar het diepe gingen zwemmen, ging ik vol vertrouwen mee. Het werd wederom een fantastische ervaring en van angst was totaal geen sprake meer.

Mijn wens voor iedereen die in 2025 van plan is om in het diepe te duiken – letterlijk of figuurlijk: Doe het pas als je er aan toe bent.

Een mooi 2025 gewenst!